چرا زرافه گردن درازی دارد؟
طبیعت موضوعی بسیار پیچیده است؛ به طوری که ممکن است مسائلی به ظاهر پیچیده بسیار ساده باشند و یا مسائلی به ظاهر ساده بسیار پیچیده باشند. در حوزه تکامل این موضوع بسیار بغرنج‌تر است. یکی از موارد به ظاهر ساده اما در باطن بسیار پیچیده گردن زرافه است. گردن این جاندار می‌تواند به دو متر هم برسد. فرگشت این پدیده به ظاهر دلایل ساده‌ای دارد از جمله این که با گردنی دراز زرافه می‌تواند به بالاترین برگ‌های درختان، جایی که هیچ رقیبی ندارد، دسترسی پیدا کند. تا سال‌های سال این روایات پذیرفته شده جامعه علمی بود. حتی چارلز داروین پدر دانش فرگشت نیز در کتاب اصل انواع به این موضوع پرداخته. او بیان کرده بود که افزایش تدریجی قد زرافه‌ها به آنها امکان دسترسی به منابع غذایی بیشتری می‌داد که در دوران قحطی و کمبود غذا برای‌شان مفید بود. باری پس از سال‌های سال در نیمه دهه ۱۹۹۰ زیست‌شناسان بسیاری بر این استدلال ایراد گرفتند. آنها مشاهده کرده بودند که زرافه‌ها از گردن خود اصلاً برای چریدن در بالای درختان استفاده نمی‌کنند. مستندات آنها به ظاهر قدرتمند می‌آمد! حال دوباره این پرسش مطرح می‌شود. چرا زرافه‌ها گردن درازی دارد؟ در این مقاله قصد داریم تا پس از معرفی بسیار کوتاه این جانداران، به پاسخ این پرسش بپردازیم.
زرافه چگونه جانوری‌ست؟
زرافه جانوری پستان‌دار، بلندقامت‌ترین جانور بر روی زمین با قد بیش از ۶ متر است. به طور میانگین وزن اسن جانور به چیزی حدود ۱۶۰۰ کیلوگرم نیز می‌رسد! در زبان فارسی واژه زرافه ترکیب دو واژه زرد و آف به معنای آهوست. علت وجود آف سر آهومانند آن‌هاست. زیست‌گاه این جانور آفریقاست. زرافه گیاه‌خوار است و می‌تواند تا سه روز بدون آب بماند. طول عمر این موجودات حدود ۲۵ سال است که در برابر باقی نشخوارکننده‌ها عمر نوح دارند! اصلی‌ترین ویژگی این جانور گردن دراز آن است. در ادامه به چرایی این مووع می‌پردازیم.
چرا زرافه گردن درازی دارد؟
پاسخ این پرسش شاید کمی عجیب باشد؛ برای جنگ! همان‌طور که در مقدمه نیز اشاره شد، دانشمندان زیست‌شناسی تکاملی متوجه شدند که درازی گردن زرافه‌ها برای دسترسی به منابع غذایی بیشتر نیست. تعبیر دقیقاً همان‌طور که برخی گونه از گوزن‌های نر با شاخ‌شان جهت دست‌یابی به گوزن ماده مبارزه می‌کنند، زرافه ها نیز با گردنشان وارد نبرد می‌شوند. آنها گردن‌هایشان را با قدرت تمام به هم می‌فشارند و سرشان را مانند گرزی بر روی هم می‌کوبند. جمجمه آنها نیز به گونه‌ای تکامل یافته تا ضخیم باشد و حداکثر ضربه را به دشمن وارد کند. هرچه گردن ضخیم‌تر و بلندتر باشد انعطافش بیشتر شده و می‌تواند باعث ضربات محکم‌تری شود.
اگر کنجکاو باشید خواهید پرسید که چرا گردن زرافه‌های ماده نیز بلند است؟ آنها که نبرد نمی‌کنند! پاسخ این پرسش را می‌توان در سینه انسان جست! گونه مونث انسان از نوک پستان خود برای شیردهی استفاده می‌کند و وجودش منطقی‌ست حال کارکرد نوک سینه بر پستان مردان چیست؟ به این موضوع در زیست‌شناسی هم‌بستگی ژنتیکی میان دو جنس می‌گویند. به طور ساده این ویژگی پیش‌تر از آن‌که جنسیت جنین مشخص شود شکل می‌گیرد.
درمورد زمان فرگشت گردن زرافه نیز بحث‌های زیادی وجود دارد. در کل زیست‌شناسان معتقدند که این فرایند در حدود چهارده الی دوازده میلیون سال پیش اتفاق افتاده است. البته نباید ناگفته داشت که هنوز هم زیست‌شناسان به پاسخ متقنی درباره علت گردن دراز زرافه نرسیده‌اند. جدا از نظریه که مطرح شد مفروضات دیگری نیز وجود دارند که به اختصار به آنها می‌پردازیم. گروهی معتقدند که گردن دراز زرافه صرفاً برای دید بهتر فرگشت یافته. گروهی نیز معتقدند این کار جهت تعدیل و تنظیم دمای بدن زرافه است. هر چند نمی‌توان به طور کلی هر یک از این فرضیات را رد کرد اما امروزه اجماع کلی برآن است که اول بیان شد یعنی نبرد!
جمع‌بندی
زرافه ها موجوداتی جالبند که به طور طبیعی در آفریقا زندگی می‌کنند. گردن دراز آنها زرافه‌ها را از دیگر موجودات روی خشکی متمایز می‌کند. در این مقاله درباره چرایی گردن دراز زرافه‌ها صحبت کردیم. امیدوارم که این مقاله برای‌تان مفید بوده باشد.